Perfectionisme en faalangst
‘Als het me niet gelijk lukt, geef ik snel op. Dingen die dreigen te mislukken of waar ik veel moeite voor moet doen, pak ik liever niet op.’
Veel (hoog)begaafden leren als ze jong zijn niet hoe je met falen en mislukken omgaat. Je bent gewend dat alles vrijwel meteen lukt.
‘Als het me niet gelijk lukt, geef ik snel op. Dingen die dreigen te mislukken of waar ik veel moeite voor moet doen, pak ik liever niet op.’
Veel (hoog)begaafden leren als ze jong zijn niet hoe je met falen en mislukken omgaat. Je bent gewend dat alles vrijwel meteen lukt.
Misschien vermijd je dingen waar je moeite voor moet doen, maar dat valt niet erg op, want er zijn genoeg dingen die je wel goed en snel kunt.
Als volwassene loop je er dan tegenaan dat je falen maar lastig vindt, terwijl het onvermijdelijk is. Je legt de lat hoog voor jezelf. Je wilt beter zijn dan gemiddeld en dit het liefst ook nog met gemak. Als dat niet lukt, ben je boos of ontevreden. Er zijn er die hier zozeer in vastlopen dat ze in een depressie terechtkomen.
Een belangrijk punt heb ik in de vorige blog al behandeld: erken je eigen kwaliteiten en talenten en ken het verschil tussen die twee.
Je innerlijke criticus
Een tweede stap is dat je leert met mildheid naar jezelf te kijken. Dat is gemakkelijker geschreven dan gedaan. Er wordt wel gezegd dat 75% (!) van onze gedachten negatief zijn. Er woont een innerlijke criticus in ons hoofd die de hele tijd bezig is ons te beoordelen en dan al gauw te veroordelen. Daardoor denk je veel meer aan wat je niet kunt dan aan wat je wel kunt. Je legt je eigen zwakte onder een vergrootglas. Herkenbaar?
De andere kant van de medaille
Maar heb je er al eens aan gedacht dat achter elke zwakte een kracht schuilgaat? Die zie je alleen niet, omdat je steeds alleen maar naar die ene kant van de medaille staat te kijken. Draai hem eens om!
Daan is altijd heel kritisch. Tegelijk is hij altijd degene die snel potentieel voor verbetering ziet.
Britt haakt bij vergaderingen snel af en krijgt dan veel dingen niet mee. De andere kant van de medaille is dat ze creatief en enthousiast is. Ze heeft vaak nieuwe ideeën. Daarom dwalen haar gedachten vaak af.
Heleen kan moeilijk keuzes maken. Anderzijds kan ze goed verschillende perspectieven waarnemen; ze ziet gauw de verschillende aspecten van de zaak.
Welke kracht zit er achter jouw zwakte verstopt? Welke goede bedoelingen, welke idealen, welke vaardigheden? Kijk naar de twee kanten van de medaille.
Als volwassene loop je er dan tegenaan dat je falen maar lastig vindt, terwijl het onvermijdelijk is. Je legt de lat hoog voor jezelf. Je wilt beter zijn dan gemiddeld en dit het liefst ook nog met gemak. Als dat niet lukt, ben je boos of ontevreden. Er zijn er die hier zozeer in vastlopen dat ze in een depressie terechtkomen.
Een belangrijk punt heb ik in de vorige blog al behandeld: erken je eigen kwaliteiten en talenten en ken het verschil tussen die twee.
Je innerlijke criticus
Een tweede stap is dat je leert met mildheid naar jezelf te kijken. Dat is gemakkelijker geschreven dan gedaan. Er wordt wel gezegd dat 75% (!) van onze gedachten negatief zijn. Er woont een innerlijke criticus in ons hoofd die de hele tijd bezig is ons te beoordelen en dan al gauw te veroordelen. Daardoor denk je veel meer aan wat je niet kunt dan aan wat je wel kunt. Je legt je eigen zwakte onder een vergrootglas. Herkenbaar?
De andere kant van de medaille
Maar heb je er al eens aan gedacht dat achter elke zwakte een kracht schuilgaat? Die zie je alleen niet, omdat je steeds alleen maar naar die ene kant van de medaille staat te kijken. Draai hem eens om!
Daan is altijd heel kritisch. Tegelijk is hij altijd degene die snel potentieel voor verbetering ziet.
Britt haakt bij vergaderingen snel af en krijgt dan veel dingen niet mee. De andere kant van de medaille is dat ze creatief en enthousiast is. Ze heeft vaak nieuwe ideeën. Daarom dwalen haar gedachten vaak af.
Heleen kan moeilijk keuzes maken. Anderzijds kan ze goed verschillende perspectieven waarnemen; ze ziet gauw de verschillende aspecten van de zaak.
Welke kracht zit er achter jouw zwakte verstopt? Welke goede bedoelingen, welke idealen, welke vaardigheden? Kijk naar de twee kanten van de medaille.
Kijk met mildheid naar jezelf!
Niemand kijkt zo streng naar je als jij zelf! Vergeet niet dat je waarde als mens niet van perfecte prestaties afhangt. Natuurlijk is falen eng. Niet leuk, maar het hoort erbij. Een mislukking is een stap op een weg waar je iets kunt leren. Gun jezelf te mogen leren. Zodat je in ieder geval aan het einde van de rit niet denkt: Had ik het niet toch moeten proberen?
Als je strenger met jezelf bent dan met andere mensen, als je perfectionisme je afhoudt van dingen waar je eigenlijk van droomt, dan is het tijd voor mildheid naar jezelf toe. Kijk naar wat je wel hebt bereikt. Leer je mislukkingen zien als zinvolle stappen op een weg die je dichterbij de vervulling van je droom brengt. Of, denk eens aan de momenten waarin je jezelf aangenomen en geliefd hebt gevoeld. Dat waren waarschijnlijk momenten die nauwelijks door je prestaties bepaald waren. Samen lachen of huilen, gesprekken in verbinding met de ander, de natuur beleven, naar muziek luisteren of dansen, daarin ontmoeten we elkaar echt. Niet in onze prestaties, al zijn ze nog zo perfect.
Toegegeven, dit kunnen enge stappen zijn. Als je hier graag begeleiding in wilt, neem contact met me op. Dan kijken we of ik je op je weg kan helpen.
E: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. T: 06-16374899
Meer weten? Download op de homepage mijn gratis driedelig e-book 'Hoogbegaafd en (on)gelukkig' en leer om in drie stappen je hoogbegaafdheid effectief en positief in te zetten.
Niemand kijkt zo streng naar je als jij zelf! Vergeet niet dat je waarde als mens niet van perfecte prestaties afhangt. Natuurlijk is falen eng. Niet leuk, maar het hoort erbij. Een mislukking is een stap op een weg waar je iets kunt leren. Gun jezelf te mogen leren. Zodat je in ieder geval aan het einde van de rit niet denkt: Had ik het niet toch moeten proberen?
Als je strenger met jezelf bent dan met andere mensen, als je perfectionisme je afhoudt van dingen waar je eigenlijk van droomt, dan is het tijd voor mildheid naar jezelf toe. Kijk naar wat je wel hebt bereikt. Leer je mislukkingen zien als zinvolle stappen op een weg die je dichterbij de vervulling van je droom brengt. Of, denk eens aan de momenten waarin je jezelf aangenomen en geliefd hebt gevoeld. Dat waren waarschijnlijk momenten die nauwelijks door je prestaties bepaald waren. Samen lachen of huilen, gesprekken in verbinding met de ander, de natuur beleven, naar muziek luisteren of dansen, daarin ontmoeten we elkaar echt. Niet in onze prestaties, al zijn ze nog zo perfect.
Toegegeven, dit kunnen enge stappen zijn. Als je hier graag begeleiding in wilt, neem contact met me op. Dan kijken we of ik je op je weg kan helpen.
E: Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. T: 06-16374899
Meer weten? Download op de homepage mijn gratis driedelig e-book 'Hoogbegaafd en (on)gelukkig' en leer om in drie stappen je hoogbegaafdheid effectief en positief in te zetten.
[i] Referentie: Andrea Schwiebert, ‘Kluge Köpfe, krumme Wege’, Paderborn 2015 (Slimme koppen, kromme wegen). Dit boek is helaas alleen in het Duits uitgegeven. Omdat ik haar beschrijving heel inspirerend en beeldend vind, wil ik het graag met jullie delen.