Perfectionist zijn is dat nou zo erg

Ben jij ook een perfectionist?
Veel hoogbegaafde mensen zijn perfectionisten. Ze hebben hoge verwachtingen aan zichzelf en aan anderen. Je ziet steeds hoe het nog beter kan. Je hebt een ideaal in je hoofd, maar botst steeds weer met de realiteit.
James Webb schrijft in zijn boek Searching for Meaning over idealisme, desillusie en hoop. Hij zegt dat idealen illusies zijn: concepten die door mensen gecreëerd worden om een zinvol geheel te maken van wat ze om zich heen zien. Maar, er is niet de éne goede weg. Idealen zijn relatief en niet universeel: illusies die ons structuur geven in ons leven. En ja, structuur hebben we nodig. Maar zijn we ons ervan bewust dat wij beperkt zijn in hoe we de wereld zien en dat we in onze hoofden constructies bouwen? En dat deze constructies niet op de realiteit gebaseerd zijn, maar veel meer op onze wensen en verwachtingen?
 
Onzekerheid
Door de hoge verwachtingen, hebben slimme mensen vaak het gevoel dat ze tekort schieten. Ze zien dat ze niet aan de verwachtingen voldoen en dat roept gevoelens ontevredenheid en onzekerheid op. Brené Brown, de bekende hoogleraar die onderzoek doet naar kwetsbaarheid en schaamte, schrijft, dat via het perfectionisme het gevoel van schaamte ons leven binnensluipt.
Dat heeft mij aan het denken gezet. Want ik zeg nog weleens dat perfectionisme ook zijn goede kanten heeft en je tot betere prestaties aanvuurt. Brene Brown schrijft:
 
Perfectionisme is niet hetzelfde als je best doen.
Perfectionisme heeft niets te maken met gezonde prestaties en groei. Perfectionisme is de overtuiging dat we, als we perfect leven, er perfect uitzien en alles perfect doen, de pijn van verwijten, afkeuring en schaamte kunnen minimaliseren of voorkomen. Perfectionisme is een vorm van zelfbescherming - een loodzwaar schild dat we met ons meeslepen vanuit de gedachte dat het ons zal beschermen, terwijl het juist datgene is wat ons ervan weerhoudt onze vleugels uit te slaan. Perfectionisme is geen vorm van zelfverbetering. Waar het bij perfectionisme in wezen om draait, is goedgekeurd en geaccepteerd worden…’
 
Perfect zijn heeft alles te maken met het oordeel dat we van anderen verwachten
Dat herken ik wel heel erg van mezelf: dat ik het goed wil doen, heeft alles te maken met hoe anderen mij dan zullen zien. En hoe anderen me zien als het dus niet perfect is. Zullen ze me afkeuren, opmerkingen maken, denken dat ik dom ben?
Ik sta nu veel vaker stil bij de vraag: Heb ik mijn best gedaan, heb ik gedaan wat ik in deze situatie kan en wil doen? Dan is mijn maatstaf niet een abstract ideaal, maar blijf ik bij mezelf. Dan kan ik vaststellen dat ik het goed genoeg heb gedaan en hoef ik me niet te schamen dat ik het ideaal niet bereikt heb. Want het ideaal is een construct en wij zijn mensen. Kwetsbare mensen, die hier en nu verbinding met elkaar zoeken.

Word jij ook een goed-genoegist?
Als je niet goed weet hoe je dat moet aanpakken, help ik je graag om de stappen te zetten van perfectionist naar goed-genoegist. Neem contact op, ik maak graag een afspraak met je om de mogelijkheden te bespreken. (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of 06-16374899)

Verder lezen?
James T. Webb, Searching for Meaning: Idealism, Bright Minds, Disillusionment, and Hope, 2013.
Brené Brown, De moed van imperfectie. Laat gaan wie je denkt te moeten zijn, 2013.